การส่งสินค้าในเงื่อนไข FOB คืออะไร ใครรับผิดชอบส่วนไหนบ้าง ?

ในการซื้อขายสินค้าระหว่างประเทศ การกำหนดเงื่อนไขการจัดส่งให้ชัดเจนคือสิ่งสำคัญที่ควรตกลงกันให้ดีก่อนทำการซื้อขาย เพราะเงื่อนไขการจัดส่งสินค้าจะระบุถึงความรับผิดชอบของผู้ซื้อและผู้ขายอย่างชัดเจน ซึ่งในแต่ละประเทศอาจมีรายละเอียดที่แตกต่างกันไป ดังนั้นจึงมีเงื่อนไขสากลที่เป็นไปตามมาตรฐานเดียวกัน และหนึ่งในเงื่อนไขการจัดส่งสินค้าที่นิยมใช้กันก็คือ TERM แบบ FOB (Free on Board) ซึ่งผู้ประกอบการมือใหม่อาจยังมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเงื่อนไขนี้ ดังนั้นเราจะพาไปทำความรู้จักกันว่า FOB TERM คืออะไร รวมถึงหน้าที่ของผู้ซื้อและผู้ขายมีอะไรบ้าง

FOB TERM คืออะไร ?

FOB หรือ Free on Board คือเงื่อนไขการส่งมอบสินค้าระหว่างประเทศที่ถูกกำหนดใน Incoterms® 2020 โดยเป็นการระบุถึงจุดที่มีความเสี่ยงและความรับผิดชอบในการขนส่งสินค้าที่จะเปลี่ยนจากผู้ขายไปยังผู้ซื้อ

FOB คือค่าอะไร ?

หลายคนอาจเข้าใจผิดว่าเงื่อนไข FOB เป็นค่าธรรมเนียมหรือค่าขนส่ง แต่จริง ๆ แล้ว FOB ไม่ใช่ค่าใช้จ่ายโดยตรง แต่คือเงื่อนไขทางการค้าระหว่างประเทศ ที่มีผลต่อการแบ่งค่าใช้จ่ายระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย โดยค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่

• ค่าใช้จ่ายของผู้ขาย : ค่าขนส่งภายในประเทศ ค่าพิธีการศุลกากรขาออก และค่าใช้จ่ายในการโหลดสินค้า

• ค่าใช้จ่ายของผู้ซื้อ : ค่าระวางเรือ ค่าประกันภัยสินค้า ค่าพิธีการศุลกากรขาเข้า และค่าขนส่งปลายทาง

ความรับผิดชอบสำหรับ FOB

ความรับผิดชอบของผู้ขาย

ผู้ขายจะต้องจัดเตรียมสินค้าให้พร้อมสำหรับการจัดส่งไปยังท่าเรือต้นทาง โดยดูแลครอบคลุมทั้งในเรื่องการเลือกบรรจุหีบห่อสินค้าให้เหมาะสม การออกเอกสารใบกำกับสินค้า และเอกสารที่เกี่ยวข้องตามที่กำหนดไว้ในสัญญา การทำพิธีส่งออก รวมถึงค่าใช้จ่ายในการดำเนินการตรวจสอบ เช่น การตรวจสอบคุณภาพ การวัด การชั่งน้ำหนัก การนับจำนวน จนกระทั่งสินค้าได้ถูกส่งมอบในท่าเรือต้นทางเรียบร้อยแล้ว ซึ่งทั้งหมดนี้ถือเป็นต้นทุนการส่งออกของ FOB Term ที่ผู้ขายต้องพิจารณา เพื่อนำไปกำหนดราคาสินค้าโดยครอบคลุมถึงค่าใช้จ่ายในส่วนนี้ด้วย

ความรับผิดชอบของผู้ซื้อ

สิ่งแรกที่ผู้ซื้อจะต้องรับผิดชอบคือการชำระค่าสินค้าตามที่ระบุไว้ในสัญญาและทำการจัดหาใบอนุญาตนำเข้า การทำสัญญาการขนส่งสินค้าจากท่าเรือต้นทางไปยังท่าเรือปลายทางและการชำระค่าระวางเรือ ค่าประกันภัย เพื่อรับภาระความเสี่ยงทั้งหมดต่อการสูญหาย หรือเสียหายของสินค้านับตั้งแต่ที่สินค้าได้ถูกส่งมอบที่ท่าเรือต้นทาง โดยจะต้องชำระค่าใช้จ่ายในการขนส่งและภาษีศุลกากร รวมถึงค่าธรรมเนียมที่เกี่ยวข้อง

ความสำคัญของ FOB

1. ช่วยให้การซื้อขายเป็นไปตามมาตรฐานสากล

FOB เป็นหนึ่งใน Incoterms ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการค้าระหว่างประเทศ ทำให้ทั้งผู้ซื้อและผู้ขายมีความเข้าใจตรงกันในเรื่องของความรับผิดชอบและค่าใช้จ่าย

2. กำหนดความรับผิดชอบที่ชัดเจน

การใช้ FOB Term ทำให้ผู้ขายและผู้ซื้อสามารถแบ่งหน้าที่กันอย่างชัดเจน ลดโอกาสเกิดข้อพิพาทและช่วยให้การดำเนินธุรกิจราบรื่น

3. เอื้อต่อการวางแผนโลจิสติกส์ของผู้นำเข้า

ผู้ซื้อสามารถเลือกบริษัทขนส่งที่ต้องการ และวางแผนการนำเข้าได้เอง จึงช่วยคุมต้นทุนการขนส่งให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

ขั้นตอนการดำเนินงานตามเงื่อนไข FOB

1. เตรียมสินค้า : ผู้ขายตรวจสอบคุณภาพและแพ็กสินค้าให้เหมาะสม

2. จองเรือขนส่ง : ผู้ซื้อดำเนินการจองเรือเพื่อขนส่งสินค้า

3. ขนส่งสินค้าไปยังท่าเรือต้นทาง : ผู้ขายนำสินค้าไปยังจุดส่งมอบ

4. ดำเนินพิธีการศุลกากรขาออก : ผู้ขายจัดทำเอกสารส่งออก

5. โหลดสินค้าลงเรือ : สินค้าถูกโหลดขึ้นเรือ ผู้ขายรับผิดชอบค่าใช้จ่ายจนถึงขั้นตอนนี้

6. การขนส่งทางทะเล : ผู้ซื้อรับผิดชอบความเสี่ยงและค่าขนส่งทั้งหมด

7. ดำเนินพิธีการศุลกากรขาเข้า : ผู้ซื้อดำเนินการนำสินค้าเข้าประเทศ

8. ขนส่งสินค้าไปยังปลายทาง : ผู้ซื้อรับสินค้าและจัดส่งไปยังจุดหมายปลายทาง

9. ตรวจสอบสินค้า : ตรวจสอบคุณภาพและความครบถ้วนของสินค้า

FOB ดีอย่างไร ทำไมถึงเป็นที่นิยม ?

มีการแบ่งหน้าที่และความรับผิดชอบที่ชัดเจน

อย่างที่กล่าวไปในข้างต้น ว่าการส่งสินค้าในเงื่อนไข FOB จะมีการแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบที่ชัดเจนระหว่างผู้ขายและผู้ซื้อ ช่วยให้ทั้งสองฝ่ายสามารถเข้าใจบทบาทและหน้าที่ของตนเองได้อย่างถูกต้อง ส่งผลให้การดำเนินธุรกิจเป็นไปอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ ป้องกันการเกิดปัญหาจากการชำรุดเสียหาย หรือความไม่ชัดเจนในกระบวนการขนส่งสินค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ผู้ซื้อหรือผู้นำเข้า สามารถกำหนดรอบรับสินค้าได้ตามที่สะดวก

ทำให้ผู้ซื้อสามารถวางแผนการนำเข้าสินค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากสามารถกำหนดวันที่และเวลาที่สินค้าจะมาถึงท่าเรือปลายทางได้อย่างแม่นยำ อีกทั้งยังสามารถช่วยลดต้นทุนในการนำเข้าได้ ด้วยการเลือกรอบเรือที่มีราคาประหยัด

มีค่าใช้จ่ายไม่สูงมาก

โดยทั้งสองฝ่ายจะดูแลและรับผิดชอบในส่วนที่เกี่ยวข้องกับตัวเอง ซึ่งผู้ขายจะรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการขนส่งสินค้าไปยังท่าเรือต้นทางเท่านั้น ส่วนผู้ซื้อจะรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการขนส่งสินค้าจากท่าเรือต้นทางไปยังท่าเรือปลายทาง จึงเป็นการลดค่าใช้จ่ายในบางส่วนของทั้งผู้ขายและผู้ซื้อ

สามารถหาผู้เชี่ยวชาญและผู้ให้บริการง่าย

เนื่องจากเงื่อนไข FOB คือทางเลือกส่งของที่ได้รับความนิยม ทำให้สามารถจัดหาผู้เชี่ยวชาญที่ให้คำปรึกษาได้อย่างสะดวก รวมถึงมีผู้ให้บริการมากมาย จึงช่วยให้ผู้ซื้อและผู้ขายสามารถดำเนินธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่จำเป็นต้องมีประสบการณ์ในการส่งมอบสินค้าระหว่างประเทศมาก่อน

ข้อควรระวังเมื่อใช้เงื่อนไข FOB

• ค่าขนส่งและประกันภัย : ผู้ซื้ออาจต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม

• ความเสี่ยงด้านสินค้าเสียหายหรือสูญหาย : สินค้าอาจได้รับความเสียหายหลังจากถูกโหลดขึ้นเรือ

• ความยุ่งยากด้านศุลกากร : การดำเนินพิธีศุลกากรต้องเป็นไปตามข้อกำหนดของแต่ละประเทศ

• ค่าธรรมเนียมและอัตราแลกเปลี่ยน : ค่าใช้จ่ายอาจเปลี่ยนแปลงได้ตามอัตราแลกเปลี่ยน

• การเลือกบริษัทขนส่งที่เชื่อถือได้ : ควรเลือกบริษัทที่มีประสบการณ์และความน่าเชื่อถือ

หมดปัญหาปวดหัวกับเงื่อนไขในการขนส่ง! เลือก Ezy Express เรามาพร้อมกับบริการส่งไปรษณีย์ไปต่างประเทศแบบครบวงจร การันตีได้ถึงคุณภาพการขนส่งในระดับมาตรฐาน พร้อมทีมงานที่มีความเชี่ยวชาญด้านเอกสารที่สามารถให้คำแนะนำเรื่องการส่งของไปต่างประเทศได้อย่างครอบคลุม ช่วยให้ธุรกิจของคุณดำเนินไปได้อย่างราบรื่นและคุ้มค่าในการจัดส่ง สามารถเช็กราคาค่าส่งเบื้องต้นได้ที่เว็บไซต์ของเรา หรือหากต้องการติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม สามารถสอบถามผ่านสายด่วน Ezy Express ได้ที่เบอร์ 061-398-3300 หรือ LINE Official @ezyexpress

แหล่งอ้างอิง

1. 4 เรื่องต้องรู้ก่อนค้าระหว่างประเทศ. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2566 จาก https://www.kasikornbank.com/th/business/sme/ksmeknowledge/article/smetips/pages/4-conditions_international-trade-business.aspx

2. F.O.B คืออะไร. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2566 จาก https://www.mindphp.com/คู่มือ/73-คืออะไร/9533-what-is-fob.html

3. FOB (Free On Board). สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2566 จาก https://www.businessplus.co.th/Activities/ข่าวสาร-erp-mrp-c019/fob-free-on-board-v7888

คำนวณค่าบริการ